گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده
اقتصاددانان اغلب بین دو معیار اصلی اندازه گیری توزیع درآمد تفاوت قایل می شوند: توزیع شخصی یا مقداری درآمد و توزیع درآمد مبتنی بر عوامل تولید یا سهم عوامل تولید. در توزیع مقداری درآمد، صرفاً درآمد دریافتی اشخاص یا خانوارها موردتوجه قرا می‌گیرد، بدون آنکه منشأ این درآمد مدنظر باشد. در واقع، این مقیاس صرفاً با اشخاص و خانواده ها و کل درآمدی که آنها دریافت می کنند سروکار دارد و راه کسب درآمد درنظر گرفته نمی شود. در حالی که در توزیع درآمد مبتنی بر عوامل تولید سعی می شود سهم کل درآمد ملی که به وسیله هریک از عوامل تولید دریافت می شود، توضیح داده شود (تودارو، ۱۳۷۸). از دیدگاه نظری مطالعات و مدل ها بیشتر توزیع درآمد مبتنی بر عوامل تولید را مبنای تحلیل قرار می دهند که رویکرد اقتصاددانان در این ارتباط براساس مکتب فکری آن ها متمایز است. در یک تقسیم بندی می توان نظریه های توزیع درآمد را از دیدگاه مکاتب مختلف اقتصادی ازجمله مکتب کلاسیک، کینز، مارکس و نئوکلاسیک مورد بررسی قرار داد. شاخص های بسیاری برای اندازه گیری نابرابری درآمد وجود دارد. درنظر گرفتن ترکیبی از شاخص ها به درک بهتر توزیع درآمد کمک می کند، زیرا هیچ یک از شاخص ها کامل نیستند و هریک نقاط ضعف و قوت دارند. از جمله این موارد می توان به منحنی لورنز، ضریب جینی، شاخص اتکینسون، شاخص هوور، و شاخص تایل اشاره نمود.
)