1
استادیار گروه اقتصاد دانشکده علوم انسانی دانشگاه یاسوج
2
دانش آموخته رشته اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع)
چکیده
مفهوم «شیوههای تولید» یکی از مفاهیم بنیادین اندیشه مارکس است. این مفهوم در اکثر آثار اصلی اولیه مارکس یافت میشود. در اصطلاحات اقتصادی متعارف، «نظام اقتصادی» احتمالاً اصطلاحی است که نزدیکترین معنا را به شیوهی تولید مارکس دارد. مفهوم «شیوه تولید» مارکس الهامبخش بسیاری از اقتصاددانان، تاریخدانان، جامعهشناسان و فلاسفه با جهتگیریهای مختلف بوده است و تاثیر بسیار فراگیر و نافذی داشته است. بسیاری از شاخههای علم اقتصاد از ایدههای مارکس و به طور خاص ایدهی شیوه تولید متاثر شده است. به عنوان مثال، حوزهی نظامهای اقتصادی، توسعه و اقتصاد کلان از قبیل نظریه «مراحل رشد اقتصادی» روستو ، و نظریه «دولت صنعتی جدید» گالبرایت (Galbraith)، نظریه تقاضای موثر و عدمتعادل و رکود و بیکاری و بحران کینز، مفهوم «استبداد شرقی» و «تمدنهای وابسته به آب» ویتفوگل به عنوان شیوه تولید آسیایی تحت تاثیر مارکس بودهاند. این ایده به رغم همه انتقادات وارده و کاستیهایش یکی از بزرگترین نظریات شکل گرفته در علوم اجتماعی در دو قرن گذشته بوده است و نحوه نگرش به تاریخ جواعم انسانی را تغییر داده است